Verandertrajecten en motivatie; waarom overtuigen niet werkt en hoe dan wel

Nog maar anderhalve week en dan is het zover; Het Grootste Kennisfestival. Een dag vol inspiratie. Voor mij is het inspireren al een beetje begonnen. Want Renske en ik staat niet alleen zelf op het podium, we hosten ook het podium in de Cilinder Bistro. En dus begon ik mijn voorbereiding vooraan in het blokkenschema, bij Sven Gall. Neuromanagement heet zijn boek.

 

Dit verandert je kijk op motivatie en leiderschap

Ik had er al goede verhalen over gehoord. Vorig jaar, in mijn opdracht bij Empatec, was er een manager die Neuromanagement uitdeelde aan zijn MT. “Dit verandert de manier waarop je kijkt naar motivatie en leiderschap.” Dat belooft wat moois.

Geïntrigeerd zette ik de podcast aan waarbij Sven op bezoek was bij Willem van Leeuwen van De Boekenpraktijk. En zo leerde ik de basis van zijn gedachtengoed. Een gedachtengoed waar ik de laatste tijd meer mee bezig ben. Ook geïnspireerd door het boek van Genieke Hartoghs, Don’t push me, hoe je mensen wel beweegt. Het zit in dezelfde lijn. Een kijkje op de website van Sven leert me dat ze ook veel samenwerken.

 

95 tot 98% van onze beslissingen nemen we onbewust

Beide baseren zich op het werk van Daniel Kahneman, de Nobelprijswinnaar die ontdekte dat we als mens denken reuze bewust keuzes te maken, maar eigenlijk 95 tot 98% van de tijd op de automatische piloot draaien. “Echt denken”, door Kahneman systeem 2 denken genoemd, kost veel energie. Dat willen we diep van binnen tegengaan. In onze kern zijn we luie wezens die graag onze intuïtie volgen en onzekerheid ten alle tijde tegen willen gaan. Met als gevolg dat we keuzes maken op basis van vertrouwdheid en coherentie, op vooroordelen. Niet op kennis. En het vervelende is, in organisaties vergeten we dat. Doen we doorlopend ons stinkende best om te overtuigen. Anderen mee te krijgen. En dat lukt nog wel met degenen die het met ons eens zijn. Maar die anderen… Daar wordt het ingewikkeld.

 

Intrinsieke motivatie ontnemen

Sven stelt het krachtig in de podcast. “De enige bron voor intrinsieke motivatie binnen organisaties is het dagelijks werk dat mensen uitvoeren. Als het werk onaangenaam is of als mensen niet de gelegenheid krijgen hun werk zelf te optimaliseren, ontneem je ze de bron van intrinsieke motivatie.”

Dat vraagt het overboord gooien van een klassieke managementmanier. Want wat gebeurt in traditionele verandertrajecten? De directie pakt het werk af van de mensen die het uitvoeren, past het aan en geeft het weer terug. En verwacht vervolgens eigenaarschap. Wordt geïrriteerd als men de nieuwe werkwijze niet enthousiast oppakt. Terwijl degenen die het werk daadwerkelijk uitvoeren, vaak nauwelijks een rol hebben gehad in de verandering.

 

Hoe dan wel?

De oplossing is simpel maar bijzonder tegennatuurlijk. Je hebt namelijk te vragen hoe je medewerkers het op zouden lossen. In gesprek te gaan. Samen een nieuwe werkwijze te bedenken. En je er dus van te weerhouden het werk af te pakken. Je eigen oplossing erdoor te drukken. Want eerlijk, vaak is die oplossing niet eens passend. Is het te simplistisch gedacht en zie je de complexiteit van het werk niet terug.

Het gaat erom dat je zorgt dat werk ook daadwerkelijk van de mensen blijft. En ja, dat vraagt van jou, als manager, systeem 2 denken. Weg te gaan bij je eigen overtuigingen en daadwerkelijk nieuwsgierig te zijn en te leren van de mensen die het werk dagelijks uitvoeren.

 

Vol verwachting

Ik verheug me op de talk van Sven. Ben benieuwd hoe hij kijkt naar die tegenstelling. Of het realistisch is om ander gedrag van managers te verwachten. Het wordt in ieder geval een inspirerende start van de dag, om kwart over 10 in Cilinder bistro. Ben jij er ook bij? Laat het me even weten als je nog een kaartje aan wilt schaffen. Ik heb een mooie kortingscode voor je.

 

Voordelen van een growth mindset en hoe je die ontwikkelt

Vlak voor de zomervakantie hadden we onze 2e opleidingsdag voor de RebelMaster opleiding. Wat is het fijn om een groep mensen te trainen waar ik me mee verbonden voel. Die onze kernwaarden deelt. Die, net zo als wij, gelooft in ontwikkeling, in altijd blijven leren en in open staan voor nieuwe ervaringen en zienswijzen. Eén van de deelnemers wist het mooi te verwoorden. “We hebben allemaal een growth mindset.”Wij begonnen allemaal te knikken. Kennen het principe en geloven er in. Jij nog niet? Ik deel graag met je wat die growth mindset is en waarom het zo klopt met onze Rebelmethode. En dan geef ik je ook meteen een paar tips om (nog meer) een growth mindset te creëren.

 

Growth en fixed mindset

Heel simpel gezegd geloven mensen met een growth mindset dat je zelf controle hebt over je ontwikkeling. En dat je in principe alles kunt leren. Als je het maar wilt. Carol Dweck van Stanford University begon er zo’n 30 jaar geleden onderzoek naar te doen. Ze keek naar het verschil tussen mensen met die growth mindset en mensen met een fixed mindset, die geloven dat je wordt geboren met een bepaalde intelligentie en dat je het daarmee moet doen. En ze achterhaalde interessante dingen. Bijvoorbeeld dat de hersenactiviteit van mensen met een growth en een fixed mindset enorm verschilt wanneer ze een fout maken. Mensen met een growth mindset zien falen als een kans. Ze willen leren hoe ze het de volgende keer beter kunnen doen. Mensen met een fixed mindset willen het vooral niet nog een keer proberen. Ze kunnen iets of ze kunnen het niet. Het blijkt dat mensen met een growth mindset meer gemotiveerd zijn om te leren én beter presteren.

No alt text provided for this image

Kritische vragen

Eén van de kernwaarden van Rebelpoint is ontwikkelen. Het zal je dan ook niet verbazen dat wij geloven in die growth mindset. Maar op bepaalde vlakken vind ik em best ingewikkeld. Want geloof je met een growth mindset dan ook dat iedereen zich kan ontwikkelen tot professor? Volgens mij niet. Maar je gelooft wel dat je altijd nieuwe dingen kunt leren.

Ik geloof ook niet dat je met een growth mindset alles moet willen leren. Ik ben overtuigd van talentmanagement. Van focussen op waar je al goed in bent. En dat verder ontwikkelen. En dus ook dingen links laten liggen. Zo ben ik niet zo van de technologie. En word ik omringd door mensen die daar veel handiger in zijn dan ik. Dus laat ik het. Maar dat is een keuze. Het is niet de overtuiging dat ik het niet kan leren. Het is de overtuiging dat ik het niet hoef te leren.

 

Hoe vergroot je jouw growth mindset?

Staat muurvast wat jouw mindset is en is er niks meer aan te veranderen? Nee. Het goede nieuws is dat je jezelf kunt trainen om meer te denken vanuit een growth mindset. En dat is helemaal niet zo moeilijk. 2 simpele tips.

 

Verander je overtuigingen

Ik ben slecht in sport. Op de basisschool vertelde de juf mijn moeder al dat mijn motoriek te wensen overliet. Ik weet dan ook niet anders dan dat. Het werd bevestigd. Keer op keer. Schoolgym was een drama, jaren op handbal gezeten maar m’n vriend maakt nog grappen over hoe ik een bal gooi en na talloze pogingen heb ik het waterskiën ook maar opgegeven. En toch is die eerste zin, ik ben slecht in sport, niet waar. Mijn motoriek is niet optimaal, oké. Maar ik kan prima wandelen, hardlopen gaat me ook best goed af, ik ben een waterrat en na wat training zwom ik een openwatertocht. Pas op voor je eigen overtuigingen. Wat kun je echt niet en waarvan heb je jezelf overtuigd dat je het niet kunt?

 

Verander je taal

Na stap 1 is de kunst om ook te veranderen hoe je praat. Stop met vertellen wat je allemaal niet kunt. Stop met focussen op wat er allemaal niet goed gaat. Deze corona tijd geeft heel veel aanknopingspunten op dit vlak. Want ja, het is toch allemaal wel wat. En de omzet is naar beneden en het sociale contact ook en we kunnen van alles niet en oh, oh, oh, wat is het allemaal zwaar. Het kan echt anders. Corona heeft ons ruimte gegeven om stil te staan bij wat echt belangrijk is. Corona heeft gezorgd dat we allemaal online werken, dat het fileprobleem acuut is opgelost en dat de lucht frisser is dan jaren daarvoor. Overdreven positivo met een naïeve wereldblik? Misschien. Maar probeer het eens uit. Minder word je er in ieder geval niet van.